Những điều mà cha mẹ không nên cấm trẻ làm
Các nhà tâm lý học cho rằng việc đặt ra những giới hạn sẽ khiến trẻ cảm thấy an toàn và bình tĩnh hơn trong mọi việc. Tuy nhiên, thực tế đã chỉ ra rằng một số hạn chế nhất định lại có thể gây tác dụng ngược làm bé cảm thấy không an toàn cũng như kìm hãm sự phát triển của chúng. Điển hình như việc cấm đoán chẳng hạn, đôi khi đơn giản chúng ta nghĩ điều đó tốt cho bản thân, tốt cho bé hay cho một số hoàn cảnh nhất định, nhưng sẽ có những điều mà thực sự các mẹ không nên cấm trẻ làm.
1. Bắt trẻ ngừng khóc
Câu dọa nạt thường thấy nhất mà ai trong đời cũng từng phải nghe là: “Bố/Mẹ đếm đến 3 nếu con còn khóc thì sẽ đưa con cho ông Kẹ” hay “sẽ bỏ con đi” hay “sẽ đánh đòn”…
Trẻ em cảm nhận thế giới theo cách khác biệt so với người lớn. Chúng nhạy cảm hơn rất nhiều, nên thay vì la mắng, dọa nạt hay khiến con cảm thấy xấu hổ hơn, bạn hãy nghĩ xem tại sao bé lại khóc và giải quyết vấn đề nhé.
2. Nói “Không” với bất kỳ điều gì
Người Việt hay người châu Á nói chung đều có suy nghĩ rằng: “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy”. Nhưng con cái chưa bao giờ là vật sở hữu riêng, chúng ta không thể bắt trẻ nói “có” hay “đồng ý” khi muốn con làm việc con mà không thích. Khi trẻ biết nói “không” đồng nghĩa với việc bé đã biết suy nghĩ độc lập, bé đã có khả năng tự quyết định một số vấn đề của mình.
Thay vì xâm phạm quyền cá nhân của con, chúng ta nên đặt mình vào suy nghĩ cũng như tình huống của trẻ để hiểu chúng hơn. Cấm đoán trẻ làm gì đó không phải là khó nhưng làm thế nào để có thể hiểu con thì thật sự là một thách thức.
3. Mắc sai lầm là điều không nên có trong từ điển của ba mẹ
Không ai sinh ra đã hoàn hảo và ngay cả người lớn chúng ta ngày đầu tiên đi làm cũng đâu thể trọn vẹn được. Trẻ cũng vậy, những bước chập chững biết đi, lần đầu tiên bé tự thay quần áo hay những ngày đầu đi học thì các ông bố, bà mẹ đều muốn con phải làm được hết thảy. Nhất là chuyện đến trường, chúng ta thường la mắng nếu con bị điểm kém mặc dù có thể nhẹ nhàng động viên để trẻ cố gắng hơn. Hãy nên nhớ rằng thất bại luôn là mẹ thành công, có vấp ngã hay phạm sai lầm thì các bé mới tự đứng dậy được nhé.
4. Không được tỏ ra nóng nảy
Một trong những điều mà ba mẹ tuyệt đối không nên cấm trẻ làm là con không được bày tỏ cảm xúc của mình. Là con người, ai cũng có lúc sẽ mất bình tĩnh, nóng nảy và chẳng thể kiểm soát bản thân, trẻ em cũng không ngoại lệ. Hơn nữa với các bé thì khả năng kiểm soát cảm xúc của bản thân lại không cao.
Cấm đoán trẻ trong tình huống này có khi lại dẫn đến tình trạng “tức nước vỡ bờ”. Đôi khi hãy nên bình tĩnh, ngồi xuống và hỏi xem bé đang gặp phải vấn đề gì rồi cùng con giải quyết.
5. Đừng hỏi liên tục nữa
Trẻ con là chúa hỏi nhiều đúng không nào? Ba mẹ nào có con cũng đều kinh qua cảm giác bị làm phiền đến cực độ bởi vô vàn câu hỏi đến từ “sao Hỏa” mà bản thân chúng ta cũng chẳng có lời giải.
Sự thực là nếu con không hỏi thì mới có vấn đề đấy! Vì hỏi nhiều được xem là quá trình không thể thiếu trong giai đoạn phát triển của mỗi đứa trẻ. Lời khuyên chân thành là thay vì cấm trẻ hỏi, bạn hãy thành thật trả lời rằng: “Ba mẹ cũng không biết nhưng một lúc nào đó ba mẹ sẽ có câu trả lời cho con!” khi bé đưa ra những câu hỏi hóc búa.
6. Không được ích kỷ
Trong một vài trường hợp, tính ích kỷ không phải là xấu. Cũng như người lớn, trẻ em đôi khi cũng có quyền giữ những thứ cho riêng mình, đừng quá ngạc nhiên khi con mình không chia sẻ đồ chơi, sách truyện hay thức ăn với bạn bè. Dạy bé bài học chia sẻ là không thừa nhưng hãy hiểu cho bé lúc như thế này nhé.
7. Cấm trẻ làm ồn
Trẻ con nô đùa vui chơi thường gây nhiều tiếng ồn và nhiều khi người lớn chúng ta lại cảm thấy phiền phức vì điều đó. Một tiếng la mắng của bạn thôi là cả cuộc vui của bé chấm dứt rồi.
Trẻ em ngày nay chịu nhiều áp lực hơn bao giờ hết nên hãy để trẻ tự do sống với tuổi thơ của mình. Cha mẹ đừng vội lấy đi niềm vui của trẻ chỉ vì cảm thấy phiền phức với những bài hát hay tràng cười đáng yêu của con.
8. Cấm con sợ
Trong sâu thẳm bản thân mỗi người luôn tồn tại một mỗi sợ riêng. Vì thế đừng “ép” con mình không được sợ một điều gì đó. Đôi khi dù vô tình hay cố ý, những câu nói như: “Có gì đâu phải sợ” hay: “Sao con nhát thế?” lại có thể làm cho trẻ cảm thấy bị tổn thương. Thế nên đừng cấm trẻ ngưng sợ hãi một điều gì đó nhé. Trong một vài tình huống, nỗi sợ chính là “barie” hoàn hảo nhất bảo vệ con khỏi nguy hiểm.
9. Con không được giữ bí mật
Càng lớn trẻ lại càng cần có sự riêng tư của riêng mình. Cha mẹ có thể lo lắng và quan tâm đến cuộc sống của con nhưng không có nghĩa là được xâm phạm sự riêng tư của con. Việc xem trộm tin nhắn điện thoại, nhật ký của con… sẽ là con đường nhanh nhất khiến trẻ xa lánh và có ác cảm với cha mẹ nhiều hơn.
Đừng bắt buộc trẻ phải nói ra những bí mật mà chúng muốn giữ kín nếu không muốn đánh mất niềm tin của con dành cho mình. Phương pháp tiếp cận tốt nhất vẫn là trò chuyện tạo niềm tin với trẻ. Nếu bạn xây dựng được niềm tin với con thì chắc chắn rằng đến thời điểm thích hợp, bé sẽ không ngần ngại kể những câu chuyện thầm kín của mình cho bạn nghe đâu.
Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ, chúng có cảm xúc, tình cảm cũng như những suy nghĩ non nớt dễ bị tổn thương. Là người lớn và cũng từng là một đứa trẻ, chúng ta hãy đặt mình vào và suy nghĩ như trẻ để có thể hiểu con nhiều hơn. Cấm trẻ làm gì đó không khó nhưng hiểu được con mình mới là điều quan trọng nhất!
